Chữa bệnh viêm tinh hoàn do ngoại thương huyết ứ
Nguyên nhân: Bị ngã tổn thương, huyết lạc ở tinh hoàn bị thương tổn, huyết ứ, khí trệ, lại xâm nhiễm tà độc mà thành ra tử ung.
Triệu chứng: Có những biểu hiện như tinh hoàn bị chấn thương từ bên ngoài, ở đó bị sưng to đau đớn, hoặc tấy đỏ, rát bỏng. Lưỡi xanh, có vết han ứ. Mạch huyền.
Nguyên tắc điều trị: Hoạt huyết hóa ứ, thanh nhiệt chỉ thống
Bài thuốc chọn dùng: Phúc nguyên hoạt huyết thang gia giảm.
Các vị thuốc chọn dùng: Sài hồ, đương quy, đào nhân, hổng hoa, xuyên sơn giáp, hoa phấn, xuyên quân, cam thảo, bạch thược, nhũ hương, mạt dược.
Chữa bệnh viêm tinh hoàn do ngoại thương huyết ứ
Căn cứ vào bệnh trạng, bác sĩ đã điều trị cho một nam giới 24 tuổi, toàn thân phát sốt, nhiệt độ lên 38,5°C. Túi chứa tinh hoàn và tinh hoàn sưng tấy đỏ bỏng rát, đi lại khó khăn. Đại tiện táo bón. Trước khi đi tiểu tiện đau càng dữ dội hơn. Thắt lưng đầu gối đau mỏi. Lưỡi đỏ, rêu lưỡi mỏng vàng. Mạch huyền rít. Chứng bệnh này thuộc tinh hoàn bị chấn thương từ bên ngoài, khí trệ huyết ứ. Điều trị cần hoạt huyết hóa ứ, cộng thêm với thanh nhiệt giải độc bằng bài thuốc gồm các vị: sài hồ 10 gam, đương quy 10 gan đào nhân 10 gam, hồng hoa 10 gam, xuyên sơn giáp 10 gam, ngưu tất 10 gam, đại hoàng 10 gam (cho vào sau), cam thảo 6 gam, bạch thược 10 gam, nhũ hương 10 gam, mạt dược 10 gam, ngân hoa 15 gam, bồ công anh 15 gam, bắc liên kiều 10 gam, hoàng cầm 10 gam sắc lấy nước uống, ngày 1 thang.
Uống theo bài thuốc trên 3 thang thì hết sốt, đau giảm ngay. Bác sĩ vẫn cho dùng tiếp bài thuốc trên bỏ đại hoàng, thêm vào hoàng bá 10 gam, uống tiếp 7 thang nữa. Kết quả tất cả các triệu chứng bệnh đã hết, bệnh đã khỏi hoàn toàn.
Trong ca bệnh trên, tinh hoàn sưng đau là do bị chấn thương khi đá bóng gây nên. Sau khi bị chấn thương, tinh hoàn khí trệ, huyết ứ, lạc mạch úng tắc, cơ năng của khí bất lợi, không thông thì đau. Chọn dùng bài thuốc phúc nguyên hoạt huyết thang gia giảm. Trong bài thuốc, đương quy, đào nhân, hồng hoa, xuyên sơn giáp, nhũ hương, mạt dược có công hiệu hoạt huyết hóa ứ, hành khí chỉ thống. Ngân hoa, liên kiều, bồ công anh, hoàng cầm thanh nhiệt giải độc, Cam thảo, bạch thược hoãn cấp chỉ thống. Ngưu tất dẫn thuốc đi xuống dưới. Lại dùng thêm đại hoàng thang có công hiệu gột rửa bại huyết đông ứ lại, làm thông phủ tiết nhiệt. Tất cả hợp thành bài thuốc hoạt huyết hóa ứ, thanh nhiệt giải độc, hoãn cấp chỉ thống. Bài thuốc chữa đúng bệnh, cho nên chỉ dùng có 3 thang đã hết sốt và đau đớn. Dùng tiếp 7 thang nữa, đã hết các triệu chứng và khỏi bệnh.
